Pomiędzy rozwojem a zrównoważonym rozwojem: symbiotyczna synergia czy dwuznaczność nie do pogodzenia
DOI:
https://doi.org/10.29015/cerem.475Słowa kluczowe:
zrównoważony rozwój, rozwój, raport Brundtland, Agenda 2030Abstrakt
Cel: Artykuł prezentuje koncepcję zrównoważonego rozwoju, która w ostatnim czasie jest silnieobecna na globalnej scenie debat nad kwestiami najważniejszymi dla ludzkości, w rozmaitych
kontekstach politycznych, prawych, społecznych i środowiskowych. Koncept został przywłaszczony
przez rządy i organizacje pozarządowe. Postuluje on promowanie zarówno ciągłego wzrostu, jak i
odwrócenie tendencji nieograniczonego wzrostu. Celem niniejszego artykułu jest prześledzenie historii
koncepcji rozwoju i zrównoważonego rozwoju, jego ewolucji i aktualnego stanu oraz kwestionowanie,
czy przyszłe zmiany w obszarze zrównoważonego rozwoju przyczynią się do wspierania „rozwoju”,
poprzez dążenie do maksymalnego wzrostu gospodarczego, przepływów kapitału i inwestycji,
konsumpcji i produkcji; czy ważna jest kwestia „zrównoważenia” i uwzględnienia ochrony środowiska,
praw człowieka i klimatu jako priorytetu.
Układ / Metoda badawcza: Artykuł przedstawia historyczne pochodzenie i rozwój koncepcji rozwoju
i zrównoważonego rozwoju, od rewolucji przemysłowej z XVIII wieku, gdzie postęp utożsamiany był
ze wzrostem gospodarczym i postępem materialnym. Z drugiej strony koncepcja zrównoważonego
rozwoju jest ściśle związana z relacjami człowieka z naturą, która to przeszła głęboką zmianę, gdy
ludzie zaczęli zakładać stałe osady, udomowiać zwierzęta i uprawiać ziemię. W tym artykule
wyjaśniono, jak koncept zrównoważonego rozwoju urósł do politycznego znaczenia po publikacji
raportu Brundtland w 1987 roku i jak kolejne globalne inicjatywy polityczne, takie jak Agenda 21,
deklaracja z Johannesburga i Agenda 2030 poszerzyły znaczenie tego terminu i potwierdziły, że
koncept zrównoważonego rozwoju stanowi ważny element międzynarodowego porządku.
Wnioski/wyniki: Artykuł podsumowuje, że główny kontekst zrównoważonego rozwoju koncentruje
się na utrzymaniu wzrostu gospodarczego, który nadal pozostaje głównym celem globalnym, ze
wzrostem świadomości ekologicznych zagrożeń dla planety jedynie jako tło, na którym ciągły wzrost
gospodarczy wymaga podtrzymania.
Oryginalność / Wartość artykułu: Niniejsza praca ilustruje, w jaki sposób koncept zrównoważonego
rozwoju urósł w skali globalnej, a tym samym stracił na znaczeniu, będąc utożsamiany niemal ze
wszystkim.
Bibliografia
Rio Declaration on Environment and Development, UN Doc. A/CONF.151/26 (vol. I) / 31 ILM 874 (1992)
Agenda 21: Programme of Action for Sustainable Development, U.N. GAOR, 46th Sess., Agenda Item 21, UN Doc A/Conf.151/26
Anderson, J., W., Morgenstern, R., “The Future of Sustainable Development: The Johannesburg Conference and What Happens Next”, Resources for the Future, Issue Brief 03-06, July 2003
Bartlett, A., “Reflections on Sustainability, Population Growth, and the Environment” in Dorhrecht, S., The Future of Sustainability (2006)
Benton, T., The Greening of Machiavelli: The Evolutions of International Environmental Politics (1994)
Brundtland Report available at http://www.un-documents.net
Du Pisani, J., “Sustainable development – historical roots of the concept” (2006) Environmental Sciences, 3:2
Hickel, J., “The Problem with Saving the World. The UN’s new Sustainable Development Goals aim to save the world without transforming it.” Available at https://www.jacobinmag.com/2015/08/global-poverty-climate-change-sdgs/
Hicks, J., Value and capital: an inquiry into some fundamental principles of economic theory (1941)
Kenny, M., “Ecologism”, in Eccleshall, R., eds., Political ideologies: an introduction (1994)
Ki-Moon, B., Remarks of the United Nations Secretary-General Ban Ki-Moon at Ministerial Meeting of the Least Developed Countries on 1 October 2015, New York. Full statement available at: http://www.un.org/sg/statements/index.asp?nid=9084
Malthus, T., First essay on population. (An essay on the principle of population as it affects the future improvement of society, with remarks on the speculations of Mr Godwin, M. Condorcet, and other writers) (1798)
Mebratu, D., “Sustainability and Sustainable development: historical and conceptual review” (1998) Environmental Impact Assessment Review 18
Moore, H., “Global prosperity and sustainable development goals” (2015) Journal of International Development, 27
Pearce, D., Markandya, A., Barbier, E., Blue Print for a Green Economy (1989)
Pearce, F., "Earth at the Mercy of National Interests– Fred Pearce reports from Rio de Janeiro on the final days of the Earth Summit", New Scientist, 20 June 1992
Peet, R., Hartwick, E., Theories of development. Second Edition: Contentions, Arguments, Alternatives (2009)
So, A., Social change and development. Modernization, dependency, and world-system theories (1990)
Strong, M., Statement by Maurice F., Secretary General United Nations Conference on Environment & Development at Plenary Meeting Closing the United Nations Conference on Environment & Development, Rio De Janeiro, Brazil 14 June 1992 available at http://www.un.org/documents/ga/conf151/aconf15126-4.htm
The United Nations Johannesburg Declaration on Sustainable Development, 4 September 2002, A/CONF.199/20
United Nation Framework Convention on Climate Change, Adoption of Paris Agreement, FCCC/CP/2015/L.9, adopted on 12 December 2015
United Nations Millennium Declaration, Resolution Adopted by the General Assembly (55th sess. : 2000-2001), A/RES/55/2
United Nations Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, A/RES/70/1
United Nations Resolution adopted by the General Assembly on 27 July 2012, A/RES/66/288
Von Wright, G. H., “Progress: Fact and fiction”, in Burgen, A., McLaughhlin, P., Mittelstrab J, (eds) The idea of progress (1997)
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autor przenosi nieodpłatnie na Wyższą Szkołę Bankową we Wrocławiu , bez ograniczeń terytorialnych, majątkowe prawa autorskie do tego utworu w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych ( Dz.U. 1994, Nr 24, poz. 83 ze zm. )na zasadzie wyłączności, tj. prawo do:
a) wyłącznego używania i wykorzystania utworu w dowolnej działalności przez Wyższą Szkołę Bankową we Wrocławiu, w szczególności w działalność Biblioteki Cyfrowej uruchomionej przez Wyższą Szkołę Bankową we Wrocławiu
b) wytwarzania, utrwalania i zwielokrotniania egzemplarzy utworów wszelkimi technikami, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, w szczególności ich zwielokrotniania poprzez dokonywanie zapisów na płytach typu CD,
c) zamieszczenia wybranych fragmentów utworu w celach promocyjnych w publikacjach, materiałach promocyjnych, w sieci Internet oraz sieciach wewnętrznych typu Intranet Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu,
d) wprowadzania utworu do pamięci komputera Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu,
e) kopiowania i powielania utworu w technologiach fotomechanicznych lub innych znanych w dniu zawarcia umowy (fotokopie, kserokopie itp.),
f) przetworzenia dzieła na formę elektroniczną i nieograniczonego rozpowszechniania w sieci Internet.